RegenTonModel

Het RegenTonModel

Ten grondslag aan de psycho-educatie tool ‘Een Ton Vol’ ligt het ‘RegenTonModel’. Het ‘RegenTonModel’ is een beeldende metafoor die arousalregulatie visueel maakt. Arousal is de staat van waakzaamheid van het centrale zenuwstelsel, of te wel hoe wakker je bent. De prikkels worden in het model gesymboliseerd door druppels. Er zijn verschillende zintuiglijke prikkels: externe zintuiglijke prikkels (kijken, horen, voelen, mond en ruiken) en interne zintuiglijke prikkels (spier- en gewrichtsgevoel, evenwicht en inwendig gevoel). Ook gevoelens en gedachtes kunnen als druppels worden weergegeven. Er zijn helpende en niet helpende druppels. Deze komen binnen via een aparte buis, niet helpende druppels snel en gemakkelijk, helpende druppels met wat meer moeite.

Net als in een echte RegenTon komen druppels binnen en loopt de RegenTon steeds voller. Via de kraan aan de zijkant kan hij weer gedoseerd leeglopen. Het reguleren van arousal wordt dus gesymboliseerd door de RegenTon. Heb je controle over de druppels en de kraan? Dan kun jij goed je arousal reguleren. Maar bij iedereen is dit weleens lastig! We benoemen dan ook verschillende niveau’s.

Bij een goed arousal bevind je je in het groene niveau. Er komen voldoende druppels binnen om goed te functioneren en regelmatig lopen er gedoseerd druppels uit via de kraan.  Dit is een adequate arousalregulatie. Als er meer druppels binnen komen, vult de RegenTon sneller en gaat het arousal omhoog, het oranje niveau. Bij onvoldoende regulatie loopt de RegenTon over, het rode niveau met een fight, flight of freeze reactie als gevolg. Dat zien we vaak terug in gedrag. Als de kraan niet goed functioneert of je niet weet hoe je de kraan kunt bedienen, dan is het op tijd verlagen van arousal erg moeilijk. Er kunnen ook te weinig druppels binnenkomen. Dat kan betekenen dat het waterniveau, het arousalniveau te laag is om te functioneren, het blauwe niveau. 

De onderste bruine laag in de RegenTon is het residu. In een RegenTon blijft altijd een residu achter, de modder. Hierin zitten leuke herinneringen (een hartje), maar ook nare ervaringen uit het verleden en andere factoren die het arousal, vaak langdurig beïnvloeden zoals medische aandoeningen. Een ogenschijnlijk onschuldige prikkel kan dan als een kiezelsteen in de RegenTon vallen. De kiezelsteen raakt hard de modder en het water in de RegenTon wordt troebel. De arousalregulatie verloopt dan bij voorbaat al lastiger. Ook kan de modder de kraan verstoppen waardoor de RegenTon niet meer leeg kan lopen en het arousal hoog blijft. 

De bakstenen onder de RegenTon vormen het fundament. Als het fundament niet stevig is, dan staat de RegenTon niet stabiel. Het water wordt gemakkelijk troebel, de doorstroming is niet optimaal en het waterniveau is grillig. Het fundament wordt gevormd door ouders, partner, familie, school, werk etc. Als bijvoorbeeld een gezinslid ziek is, is het fundament minder stevig waardoor de arousalregulatie sowieso moeilijker verloopt.